ورق ها انواع متنوعی دارند و بنابر نوع کاربرد در مصارف متعددی مورد استفاده قرار می گیرند. ورق قلع اندود نیز یکی از انواع صدها ورقی می باشد که در بازار موجود هستند. این محصول از نظر ماهیت تولیدی شباهت بسیار زیادی به ورق گالوانیزه دارد چرا که فلز مادر هر دو از جنس فولاد است و تنها تفاوتشان در پوشش می باشد. ورق های قلع اندود با فلز قلع پوشش داده شده اند. وجود این لایه نازک قلع زمان فرسایش ورق را به تعویق انداخته و حالتی ضد زنگ دارد در نتیجه می توان در محیط های مرطوب و متعد بارش از آن بهره گرفت.
ورق تین پلیت یا قلع اندود به ورق هایی با ضخامت ۰.۱۶ میلیمتر تا ۰.۴۵ میلیمتر گفته میشود که بیشتر جهت قوطیهای چای ، کنسرو ، مواد غذایی و روغنهای نباتی استفاده میشود که جهت مصون سازی مواد غذایی یک لایه قلع روی ورق سرد (روغنی)ST12 پوشیده شده است.
ورق فولادی پایه که برای تولید ورق های تین پلیت (قلع اندود) مورد استفاده قرار می گیرند، از نوع فولاد کم کربن است که دارای آلیاژ مخصوصی است و به روش ریخته گیری مداوم (پیوسته )تولید می شود.
این فولاد که در فرآیند نورد گرم به یک نوار طولانی ورق فولادی تبدیل شده، در فرآیندهای متعدد، نورد سرد شده، به ضخامت مورد نظر کاهش می یابد و به روش های آنیلینگ بچ یا پیوسته ویژگی های مکانیکی از جمله سختی و مقاومت کششی، در آن به اندازه تعیین شده می رسد.
روش نورد گرم، برای فلزات، موجب تولید سطوح صاف و یکنواخت با ضخامت یکسان در ورق های قلع اندود، می شود.
گاهی اوقات در ورق های تین پلیت (قلع اندود) دو طرف ورق قلع یکسان ندارد (یک طرف ۲.۸ و طرف دیگر ۵.۶) که طرف قلع بیشتر جهت داخل ظرف و طرف قلع کمتر جهت بیرون ظرف مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع ورق تین پلیت از نظر سختی و نرمی
به ۳ گروه شامل تمپر ۲ که نرم و تمپر ۳ که معمولی و تمپر ۴ که سخت بوده تقسیم میشود.
قلع اندود کردن
لایه قلع به روش الکترو شیمیایی و یا غوطهوری در قلع مذاب ایجاد می شود. ضخامت قلع بسته به نوع کاربرد و نوع مواد غذایی تعیین میشود.
الف: ورقهای قلع دار شده به روش غوطهوری در قلع مذاب
این نوع ورقها دارای ضخامت قلع زیاد و یکسان در دو طرف ورق هستند.
ب: ورقهای قلع دار شده به روش الکترولیز
این ورقها میتوانند ضخامتهای متفاوتی و یا یکسانی از قلع در دو سطح داشته باشند.
قلع اندود شده بر روی دو طرف ورق یکنواخت است.
ورق های استیل به یکی از دو روش زیر قلع اندود می شوند :
الف – روش غوطه وری
ب- روش الکترولیت
معرفی استانداردهای تولید ورق قلعی
این دسته از محصولات با تبعیت از استانداردهای ملی و بین المللی تولید می گردند از جمله استانداردهای تدوین شده برای تولید ورق قلعی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استاندارد EN آلمان
- DIN EN 1012197
- استاندارد ASTM 623
- ASTM 657
- و…
ویژگی ورق های قلعی
با توجه به فلز پایه فولاد و پوشش دهی سطح می توان اذعان داشت که مقاومت محصول مذکور بسیار ستودنی است علاوه بر استحکام خصوصیات بازر این محصول عبارت اند از:
- قابلیت ضد زنگ
- مقاومت بالا
- انعطاف پذیری
- ضخامت یکنواخت
- کاربرد وسیع
- عدم فرسایش زود هنگام
موارد زیر از جمله کاربردهای بارز ورقی است که با قلع پوشش داده شده است:
- صنایع
- ساخت و ساز
- پوشش
- خودرو سازی
- بسته بندی رنگ
- بسته بندی مواد غذایی
- نرده
- و…